قۆرئان بتنێ

1

يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمُدَّثِّرُ

هەی كەسێ تە جلكێت خۆ ب سەر خۆ دادایین.


2

قُمۡ فَأَنذِرۡ

ڕابە و كارێ خۆ بكە و خۆ بەرهەڤ بكە، و خەلكی ئاگەهدار بكە.


3

وَرَبَّكَ فَكَبِّرۡ

و خودایێ خۆ ب تنێ، مەزن بكە [مەزناتییێ‌ ب بال كەسێ دیڤە لێ نەدە، بەس خودێ یێ‌ مەزنە].


4

وَثِيَابَكَ فَطَهِّرۡ

و جلكێت خۆ بژوین بكە ژ پیساتییێ‌ (ئانكو دلێ خۆ پاقژ بكە).


5

وَٱلرُّجۡزَ فَٱهۡجُرۡ

و خۆ ژ بوت پەرێسییێ‌ دویر بێخە.


6

وَلَا تَمۡنُن تَسۡتَكۡثِرُ

و قەنجییێ نەكە منەت ل سەر كەسێ، و قەنجییێ ب ئنیەتا هندێ نەكە زێدەتر بۆ تە بێتە شوینێ.


7

وَلِرَبِّكَ فَٱصۡبِرۡ

ژبۆ خودایێ خۆ، بێنا خۆ ل سەر ئیزا و نەخۆشییێ فرەهـ بكە.


8

فَإِذَا نُقِرَ فِي ٱلنَّاقُورِ

و ڕۆژا پف ل بۆقێ دئێتە دان.


9

فَذَٰلِكَ يَوۡمَئِذٖ يَوۡمٌ عَسِيرٌ

هنگی ڕۆژەكا گران و نەخۆشە.


10

عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ غَيۡرُ يَسِيرٖ

ل سەر گاوران نەیا ب ساناهییە.


11

ذَرۡنِي وَمَنۡ خَلَقۡتُ وَحِيدٗا

ژ من و وی ڤەبە، (وەلیدێ‌ كورێ‌ موغیرەیی) یێ من ئەو دایی و ئەو ب تنێ.


12

وَجَعَلۡتُ لَهُۥ مَالٗا مَّمۡدُودٗا

و پاشی من كرییە خودان ملك و مالەكێ بەرفرەهـ.


13

وَبَنِينَ شُهُودٗا

و من هند كوڕ دایینێ، ل دۆر خڕ ببن و هەردەم د گەل بن.


14

وَمَهَّدتُّ لَهُۥ تَمۡهِيدٗا

و من دنیاداری بۆ سڤك و خۆش كری.


15

ثُمَّ يَطۡمَعُ أَنۡ أَزِيدَ

پشتی ڤێ هەمیێ، چاڤێ وی لێیە ئەز هەر بۆ زێدە بكەم.


16

كَلَّآۖ إِنَّهُۥ كَانَ لِأٓيَٰتِنَا عَنِيدٗا

نەخێر ئەز چویێ دی نادەمێ، نەخێر ئەو بۆ ڤێ قورئانێ گەلەكێ مەژی هشك و سەرڕەق بوو.


17

سَأُرۡهِقُهُۥ صَعُودًا

ئەز دێ چاما ڕەش ئینمە سەرێ وی.


18

إِنَّهُۥ فَكَّرَ وَقَدَّرَ

وی هزرەك بر، ئێك ئینا، ڤیا تشتەكی د دەرهەقێ قورئانێدا بێژیت.


19

فَقُتِلَ كَيۡفَ قَدَّرَ

خودێ كوشتی چ گۆت؟.


20

ثُمَّ قُتِلَ كَيۡفَ قَدَّرَ

جارەكا دی خودێ كوشتی چ گۆت، و چاوا گۆت؟


21

ثُمَّ نَظَرَ

جارەكا دی دا هزرا خۆ.


22

ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ

پاشی ناڤچاڤێت خۆ كرنە گرێ‌، و خۆ گەلەك تەحل و ترش كر.


23

ثُمَّ أَدۡبَرَ وَٱسۡتَكۡبَرَ

پاشی پشت دا باوەرییێ، و خۆ ژ هەقییێ و ڕاستییێ مەزنتر دیت.


24

فَقَالَ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ يُؤۡثَرُ

گۆت: هەبیت نەبیت ئەڤە سێرەیەكە ژ بەرێ وەرە، دەست بۆ دەست دئێتە ڤەگوهاستن.


25

إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا قَوۡلُ ٱلۡبَشَرِ

هەبیت نەبیت ئەڤە گۆتنا مرۆڤانە [نەگۆتنا خودێیە].


26

سَأُصۡلِيهِ سَقَرَ

دێ وی ئاڤێژنە د ئاگرەكێ سنجریدا.


27

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا سَقَرُ

تو دزانی ئەو ئاگرێ سنجری چییە؟


28

لَا تُبۡقِي وَلَا تَذَرُ

ئاڤاهی د چو ناهێلیت.


29

لَوَّاحَةٞ لِّلۡبَشَرِ

ژ دویر یا دیارە بۆ مرۆڤان.


30

عَلَيۡهَا تِسۡعَةَ عَشَرَ

نۆزدە زێرەڤان ل سەر د ڕاوەستاینە.


31

وَمَا جَعَلۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ إِلَّا مَلَٰٓئِكَةٗۖ وَمَا جَعَلۡنَا عِدَّتَهُمۡ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ لِيَسۡتَيۡقِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَيَزۡدَادَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِيمَٰنٗا وَلَا يَرۡتَابَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَلِيَقُولَ ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡكَٰفِرُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ ٱللَّهُ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۚ وَمَا يَعۡلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلَّا هُوَۚ وَمَا هِيَ إِلَّا ذِكۡرَىٰ لِلۡبَشَرِ

و مە زێرەڤانێت ئاگرێ دۆژەهێ ژ ملیاكەتان پێڤەتر چێ نەكرینە، و مە هەژمارا وان ژ بەر هندێ یا كرییە هندە دا بێ باوەران بجەڕبینین، و دا خودان كتێب (جوهی و فەلە) پشت ڕاست ببن كو ئەڤ قورئانە یا ژ نك خودێ هاتی، و دا باوەرییا خودان باوەران پتر لێ بێت، و دا خودان كتێب و خودان باوەر ب گۆمان نەكەڤن (ل هەژمارا وان)، و دا ئەوێت دلێ وان گۆمان و دوڕوییاتی تێدا و گاور بێژن: خودێ چ مەخسەد ب دیاركرنا ڤێ هەژمارێ هەیە، هۆسا یێ خودێ بڤێت گومڕا دكەت و یێ بڤێت ڕاستەڕێ دكەت، و كەس نوزانیت كا خودایێ تە چەند لەشكەر هەیە و كا چنە، و ئەڤ ئاگرە (دۆژەهە) ژ دەرس و چامەیان پێڤەتر نینە بۆ مرۆڤان.


32

كَلَّا وَٱلۡقَمَرِ

نە‌و بلا ل خۆ بزڤڕن، سویند ب هەیڤێ.


33

وَٱلَّيۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ

و سویند ب شەڤێ دەمێ ب تارییا خۆڤە دچیت.


34

وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ

و سویند ب سپێدەیێ دەمێ ب ڕۆناهییا خۆڤە دئێت.


35

إِنَّهَا لَإِحۡدَى ٱلۡكُبَرِ

بێ گۆمان ئەڤ دۆژەهە ئیزا و ئاتافەكا مەزنە، چاوا ژێ‌ ناترسن و تڕانەیان پێ دكەن.


36

نَذِيرٗا لِّلۡبَشَرِ

ئەڤ ئاگرە ئاگەهداركرنە بۆ مرۆڤان، دا گوهدارییا فەرمانێت خودێ بكەن.


37

لِمَن شَآءَ مِنكُمۡ أَن يَتَقَدَّمَ أَوۡ يَتَأَخَّرَ

بۆ یێ بڤێت بێتە پێش ب كرنا خێرێ و باشییێ‌، یان ڤەمینیت ب كرنا گونەهان.


38

كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡ رَهِينَةٌ

هەر كەسەك د گەرەوا كارێ خۆدایە و پێڤە گرێدایییە [ژێ دەرناكەڤیت هەتا مافێت ل سەر، ژێ نەئێنە ستاندن].


39

إِلَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡيَمِينِ

ئەو تێ نەبن ئەوێت كتێبا خۆ ب دەستێ ڕاستێ وەردگرن.


40

فِي جَنَّٰتٖ يَتَسَآءَلُونَ

د بەحەشتاندا پسیارا ئێك و دو دكەن.


41

عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

ژ حالێ گونەهكاران.


42

مَا سَلَكَكُمۡ فِي سَقَرَ

[دبێژنە گونەهكاران]: چ هوین كرنە د [ڤێ] دۆژەهێدا.


43

قَالُواْ لَمۡ نَكُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّينَ

[گونەهكار] دێ بێژن: د دنیایێدا مە نڤێژ بۆ خودایێ خۆ نەدكرن.


44

وَلَمۡ نَكُ نُطۡعِمُ ٱلۡمِسۡكِينَ

و مە نان نەددا فەقیر و ژاران.


45

وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ ٱلۡخَآئِضِينَ

مە ژی وەكی خەلكی خۆ دهاڤێتە هەمی كاران، چ باش چ خراب.


46

وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوۡمِ ٱلدِّينِ

و مە د دنیایێدا باوەری ب ڕۆژا جزادانێ نەدئینا.


47

حَتَّىٰٓ أَتَىٰنَا ٱلۡيَقِينُ

ئەم د هۆسا بوویین ، هەتا مرن ب سەر مەدا هاتی.


48

فَمَا تَنفَعُهُمۡ شَفَٰعَةُ ٱلشَّٰفِعِينَ

مەهدەرا مەهدەرچییان، چو مفایی ناگەهینیتە وان.


49

فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡكِرَةِ مُعۡرِضِينَ

بۆچی پشتا خۆ ددەنە قورئانێ و گوهێ خۆ نادەنێ.


50

كَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ

دێ بێژی كەرێت ڕاتەقیایینە.


51

فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۭ

ژ شێرەكی یێت ڕەڤین.


52

بَلۡ يُرِيدُ كُلُّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن يُؤۡتَىٰ صُحُفٗا مُّنَشَّرَةٗ

بەلێ هەر ئێكی ژ وان، دڤیا بۆ وی ژی كتێبەك هاتبایە، هەروەكی بۆ پێغەمبەری هاتی.


53

كَلَّاۖ بَل لَّا يَخَافُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ

نەخێر بلا ل وێ هیڤییێ‌ نەبن، بەلێ ب ڕاستی وان باوەری ب ڕۆژا قیامەتێ نینە و ژێ ناترسن.


54

كَلَّآ إِنَّهُۥ تَذۡكِرَةٞ

نەخێر وەنینە وەكی ئەو د ڕاستا قورئانێدا دبێژن، قورئان ئاخڤتنا خودێیە، و بیرئینان و شیرەتە.


55

فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ

و یێ بڤێت دێ باوەرییێ پێ ئینیت، و بۆ خۆ شیرەتان ژێ وەرگریت.


56

وَمَا يَذۡكُرُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ هُوَ أَهۡلُ ٱلتَّقۡوَىٰ وَأَهۡلُ ٱلۡمَغۡفِرَةِ

و بەس ئەو دێ بۆ خۆ شیرەتان ژێ وەرگریت یێ خودێ بۆ ڤیایی، و هەر خودێیە خودانێ‌ پارێزكارییێ و خودانێ‌ گونەهـ ژێبرنێ.


تەفسیر هاتە کۆپی کرن