قۆرئان بتنێ

1

الٓرۚ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ وَقُرۡءَانٖ مُّبِينٖ

(الر) [ب ڤی ڕەنگی دئێتە خواندن، ئەلف، لام، ڕا، ئیشارەتن بۆ ئیعجازا قورئانێ] ئەڤە ئایەتێت كتێب و قورئانا ڕۆنكەرن.


2

رُّبَمَا يَوَدُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡ كَانُواْ مُسۡلِمِينَ

ئەوێت گاوربوویین [وەختێ سەركەڤتنا موسلمانان دبینن یان وەختێ بۆ وان دیار دبیت ئەو د خەلەت بوون، و دین ل دەڤ خودێ بەس موسلمانەتییە]، تێ هەیە خۆزیان بخوازن كو د موسلمانبانە.


3

ذَرۡهُمۡ يَأۡكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلۡهِهِمُ ٱلۡأَمَلُۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ

بهێلە بخۆن و ڤەخۆن و خۆشییان ببەن، و هیڤی و ئومێد، وان ژ بیرڤە بكەن، دێ زانن [كا دویماهیكا كار و كریارێت وان دێ بیتە چ؟!].


4

وَمَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا وَلَهَا كِتَابٞ مَّعۡلُومٞ

و مە خەلكێ چو گوندان د هیلاك نەبرییە ئەگەر [هیلاكبوونا وان] وەختەكێ دیاركری نەبیت.


5

مَّا تَسۡبِقُ مِنۡ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَمَا يَسۡتَـٔۡخِرُونَ

و چو ملەت د بەری وەختێ خۆڕا [وەختێ مرنێ و تێچۆنێ] ناكەن، و ژ وەختێ خۆ ژی نائێنە گیرۆكرن.


6

وَقَالُواْ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِي نُزِّلَ عَلَيۡهِ ٱلذِّكۡرُ إِنَّكَ لَمَجۡنُونٞ

و [گاوران] گۆتن، هەی ئەو كەسێ قورئان بۆ هاتییە خوارێ، ب ڕاستی تو یێ دینی.


7

لَّوۡمَا تَأۡتِينَا بِٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ

كا بلا تە ملیاكەت بۆ مە ئینابانە [كو مە دیتبان و شادەیی بۆ تە دابانە، یان ئەم جزاكرباینە ل سەر درەوین دانانا مە بۆ تە]، ئەگەر تو ڕاست دبێژی [و تو پێغەمبەری].


8

مَا نُنَزِّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَمَا كَانُوٓاْ إِذٗا مُّنظَرِينَ

و ئەم ملیاكەتان نائینینە خوارێ ئەگەر بۆ حیكمەتەكێ نەبیت، ئینانا وان بخوازیت، و ئەگەر مە ملیاكەت ئینابانە خوارێ [وەكی ئەو پێشنیار دكەن]، دەرفەت بۆ وان نەدهاتە دان.


9

إِنَّا نَحۡنُ نَزَّلۡنَا ٱلذِّكۡرَ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ

ب ڕاستی مە قورئان یا ئینایییە خوارێ و ب ڕاستی ئەم ب خۆ ژی بۆ پارێزڤانین و دێ پارێزین.


10

وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ فِي شِيَعِ ٱلۡأَوَّلِينَ

ب سویند مە پێغەمبەر بۆ ملەتێت بەری تە ژی یێت هنارتین.


11

وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

و چو پێغەمبەر بۆ وان نەدچۆن، ئەگەر وان [ئەوێت بۆ هاتین] تڕانە پێ نەكربانە.


12

كَذَٰلِكَ نَسۡلُكُهُۥ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

و وەسا ئەم بەرزەبوونێ دئێخینە د دلێت گونەهكاراندا.


13

لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ وَقَدۡ خَلَتۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ

باوەرییێ ب قورئانێ نائینن، و ڕێكا خودێ د ملەتێت بۆریدا هۆسا یا چۆیی [هەر ملەتەكێ پێغەمبەر درەوین دانایی، خودێ یێت د هیلاك برین].


14

وَلَوۡ فَتَحۡنَا عَلَيۡهِم بَابٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَظَلُّواْ فِيهِ يَعۡرُجُونَ

و ئەگەر مە دەرگەهەك بۆ وان ل ئەسمانی ڤەكربایە و تێڕا سەركەڤتبانە.


15

لَقَالُوٓاْ إِنَّمَا سُكِّرَتۡ أَبۡصَٰرُنَا بَلۡ نَحۡنُ قَوۡمٞ مَّسۡحُورُونَ

[دیسا] دا بێژن: چاڤێت مە یێت هاتینە گرێدان و گرتن، بەلكی سێرە (سحر) یا ل مە هاتییە كرن.


16

وَلَقَدۡ جَعَلۡنَا فِي ٱلسَّمَآءِ بُرُوجٗا وَزَيَّنَّٰهَا لِلنَّٰظِرِينَ

و مە ڕێك یێت ئێخستینە د ئەسمانیدا [ستێرێت گەڕۆك تێدا دئێن و دچن]، و مە [ئەسمانێ دنیایێ] بۆ تەماشەكەران یێ خەملاندی.


17

وَحَفِظۡنَٰهَا مِن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ رَّجِيمٍ

و مە ئەسمان ژ هەر شەیتانەكێ ڕەجماندی یێ پارستی.


18

إِلَّا مَنِ ٱسۡتَرَقَ ٱلسَّمۡعَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ مُّبِينٞ

ژ بلی وی یێ ب دزیڤە گوهدارییێ بكەت، ڤێجا دێ بزۆتەكێ دیار [پارچەیەكە ژ هەسارێ‌ (كەوكەبان)] ب دویڤ كەڤیت.


19

وَٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَأَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡزُونٖ

و مە ئەرد یێ دەشت كری، و مە چیایێت بنەجهـ یێت ئێخستینە تێدا [دا بۆ ببنە سنگ و نەلڤلڤیت]، و مە هەمی تشت ب پیڤان و كێشان [ل دویڤ هەوجەیییێ] تێدا یێت شینكرین.


20

وَجَعَلۡنَا لَكُمۡ فِيهَا مَعَٰيِشَ وَمَن لَّسۡتُمۡ لَهُۥ بِرَٰزِقِينَ

و مە ژیارا بۆ هەوە و بۆ وان ژی، یێت هوین نەڕازقێت وان، ئێخستییە تێدا [وەكی عەیال و خزمەتكار و جانەوەران، دا هوین هزر نەكەن هوین ڕزقێ وان ددەن].


21

وَإِن مِّن شَيۡءٍ إِلَّا عِندَنَا خَزَآئِنُهُۥ وَمَا نُنَزِّلُهُۥٓ إِلَّا بِقَدَرٖ مَّعۡلُومٖ

و چو تشت نینە [بەندە مفایی ژێ بكەن] ئەگەر ژێدەر و سەروكانییا وان ل دەڤ مە نەبیت، و ئەگەر ب ئەندازەیەكا دیاركری نەبیت ئەم نادەین و ناهنێرین.


22

وَأَرۡسَلۡنَا ٱلرِّيَٰحَ لَوَٰقِحَ فَأَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَسۡقَيۡنَٰكُمُوهُ وَمَآ أَنتُمۡ لَهُۥ بِخَٰزِنِينَ

و مە با دارئاڤزكەر [و عەورهەلگر] یێ هنارتی، ڤێجا مە باران ژ ئەسمانی داڕێت و مە هوین پێ ئاڤدان [هوین و ئەرد و جانەوەرێت هەوە]، و هەوە ب خۆ نەدشیا هوین ڤەگرن [ئەگەر مە بۆ هەوە ڤەنەگرتبایە].


23

وَإِنَّا لَنَحۡنُ نُحۡيِۦ وَنُمِيتُ وَنَحۡنُ ٱلۡوَٰرِثُونَ

و ب ڕاستی ئەم ب تنێ ژیانێ ددەین و دمرینین، و میراتگر [یێ دنیایێ هەمییێ] ئەمین.


24

وَلَقَدۡ عَلِمۡنَا ٱلۡمُسۡتَقۡدِمِينَ مِنكُمۡ وَلَقَدۡ عَلِمۡنَا ٱلۡمُسۡتَـٔۡخِرِينَ

و ب ڕاستی ئەم دزانین پێشییێت هەوە [ژ دویندەها ئادەمی] كی بوویییە و كی مرییە، و كی مایییە و كی دێ بیت هەتا ڕۆژا قیامەتێ.


25

وَإِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَحۡشُرُهُمۡۚ إِنَّهُۥ حَكِيمٌ عَلِيمٞ

و ب ڕاستی خودایێ تە دێ وان هەمییان [ڕۆژا قیامەتێ] كۆم كەت، ب ڕاستی خودێ یێ كاربنەجهـ و زانایە.


26

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ

و ب ڕاستی مە مرۆڤ ژ تەقنەكا ڕەشا گەنییا كزرا وێنەكری یێ چێكری.


27

وَٱلۡجَآنَّ خَلَقۡنَٰهُ مِن قَبۡلُ مِن نَّارِ ٱلسَّمُومِ

و بەری وان مە ئەجنە یێت ژ ئاگرەكێ سنجری چێكرین.


28

وَإِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي خَٰلِقُۢ بَشَرٗا مِّن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ

وەختێ خودایێ تە گۆتییە ملیاكەتان: ب ڕاستی ئەز دێ مرۆڤەكی ژ تەقنەكا ڕەشا گەنی یا كزرا وێنەكری چێ كەم.


29

فَإِذَا سَوَّيۡتُهُۥ وَنَفَخۡتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُۥ سَٰجِدِينَ

و ئەگەر من دورست كر و من ڕوح دایێ، ڤێجا هوین هەمی بۆ هەڕنە سوجدەیێ.


30

فَسَجَدَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ كُلُّهُمۡ أَجۡمَعُونَ

و ملیاكەت هەمی بۆ چۆنە سوجدەیێ.


31

إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰٓ أَن يَكُونَ مَعَ ٱلسَّٰجِدِينَ

ئبلیس (شەیتان) تێ نەبیت، نەڤیا د گەل وان بیت ئەوێت چۆینە سوجدەیێ.


32

قَالَ يَٰٓإِبۡلِيسُ مَا لَكَ أَلَّا تَكُونَ مَعَ ٱلسَّٰجِدِينَ

[خودێ] گۆت: هەی ئبلیس تە چیە، بۆچی تو د گەل سوجدەبران نەبوویی.


33

قَالَ لَمۡ أَكُن لِّأَسۡجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقۡتَهُۥ مِن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ

گۆت: ئەز نە ئەوم [نەلائیقی منە] یێ بۆ مرۆڤەكی كو تە ژ تەقنەكا ڕەشا گەنی یا كزرا وێنەكری چێكری، بچمە سوجدەیێ.


34

قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ

[خودێ] گۆت: ڤێجا تو ژێ [ژ ناڤ ملیاكەتان، یان ژ بەحەشتێ، یان ژ ئەسمانی، یان ژ ناڤ كەرەمێت من] دەركەڤە، ب ڕاستی تو یێ زڕباری ژ دلۆڤانییا من.


35

وَإِنَّ عَلَيۡكَ ٱللَّعۡنَةَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ

و لەعنەت ل تە بن هەتا ڕۆژا قیامەتێ.


36

قَالَ رَبِّ فَأَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ

[شەیتانی] گۆت: خودایێ من هەتا ڕۆژا قیامەتێ و ڕابوونێ، خۆ ل من بگرە [و من نەمرینە].


37

قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ

[خودێ] گۆت: تو ژ خۆلێگرتییانی.


38

إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ

هەتا وەختێ دیاركری [وەختێ پفكرنا بۆقا ئێكێ، كو هەمی دمرن و كەس نامینت].


39

قَالَ رَبِّ بِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ

[شەیتانی] گۆت: خودێوۆ چونكی تە ئەز [بۆ خاترا وان] گومڕا و بەرزەكرم، ب سویند ئەز دێ گونەهان بۆ وان د دنیایێدا خەملینم [و وان د بەر خرابییێڕا كەم]، و هەمییان دێ د سەردا بەم [د بەر گومڕایی و بەرزەبوونێڕا كەم].


40

إِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

ژ بلی وان بەندەیێت تە، ئەوێت بژارە و سەرپشك.


41

قَالَ هَٰذَا صِرَٰطٌ عَلَيَّ مُسۡتَقِيمٌ

[خودێ] گۆت: [ئەڤ ئاخڤتنا تو دبێژی كو تو نەشێی بەندەیێت من یێت بژارە و سەرپشك د سەردا ببەی] ئەڤە ڕێكەكە ل سەر منە ئەز ڕابگرم و بپارێزم.


42

إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٌ إِلَّا مَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡغَاوِينَ

ب ڕاستی تە دەستهەلات ل سەر بەندەیێت من نینە، و ژ بلی وان ئەوێت ب دویڤ تە دكەڤن ژ سەرداچۆیییان.


43

وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوۡعِدُهُمۡ أَجۡمَعِينَ

و ب ڕاستی دۆژەهـ ژڤان و جهێ وان هەمییانە [سەرداچۆیییانە].


44

لَهَا سَبۡعَةُ أَبۡوَٰبٖ لِّكُلِّ بَابٖ مِّنۡهُمۡ جُزۡءٞ مَّقۡسُومٌ

[دۆژەهێ] حەفت دەرگەهـ یێت هەین، و هەر دەرگەهەكی پشكەكا دیاركری یا بۆ هەی.


45

إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٍ

ب ڕاستی پارێزكار د ناڤ باغ و كانیاندانە.


46

ٱدۡخُلُوهَا بِسَلَٰمٍ ءَامِنِينَ

[ملیاكەت دێ‌ بێژنێ‌] ب سلامەتی و ئێمنی هەڕنە د ناڤ وان باغ و كانییاندا.


47

وَنَزَعۡنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنۡ غِلٍّ إِخۡوَٰنًا عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ

و مە ئەو كەرب و كینا د دلێت واندا هەی ئینادەر، ڤێجا ئەو برا [وەكی برایێت ئێك] ل سەر تەختان بەرانبەری ئێكن.


48

لَا يَمَسُّهُمۡ فِيهَا نَصَبٞ وَمَا هُم مِّنۡهَا بِمُخۡرَجِينَ

تێدا [د بەحەشتێدا] ناوەستن، و ئەو ژێ نائێنە دەرئێخستن.


49

۞ نَبِّئۡ عِبَادِيٓ أَنِّيٓ أَنَا ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ

[هەی موحەممەد] بەندەیێت من ئاگەهدار بكە، كو ب ڕاستی ئەزم گونەهـ ژێبەر و دلۆڤان.


50

وَأَنَّ عَذَابِي هُوَ ٱلۡعَذَابُ ٱلۡأَلِيمُ

و ب ڕاستی ئیزایا منە ئیزایا دژوار.


51

وَنَبِّئۡهُمۡ عَن ضَيۡفِ إِبۡرَٰهِيمَ

و بەحسێ مێڤانێت ئیبراهیمی بۆ وان بكە.


52

إِذۡ دَخَلُواْ عَلَيۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗا قَالَ إِنَّا مِنكُمۡ وَجِلُونَ

وەختێ چۆیینە دەڤ، و گۆتن: سلاڤ ل تە بن، [ئیبراهیمی] گۆت: ب ڕاستی ئەم ژ هەوە دترسین.


53

قَالُواْ لَا تَوۡجَلۡ إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَٰمٍ عَلِيمٖ

گۆتن: نەترسە ب ڕاستی ئەم مزگینییا كوڕەكێ زانا ددەینە تە.


54

قَالَ أَبَشَّرۡتُمُونِي عَلَىٰٓ أَن مَّسَّنِيَ ٱلۡكِبَرُ فَبِمَ تُبَشِّرُونَ

گۆت: ئەرێ پشتی ئەز پیربوویم هوین مزگینییێ ددەنە من؟ ڤێجا ب چ مزگینییێ ددەنە من؟!


55

قَالُواْ بَشَّرۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ فَلَا تَكُن مِّنَ ٱلۡقَٰنِطِينَ

وان گۆت: مە مزگینییا ڕاست و دورست دا تە، ڤێجا ژ بێ هیڤییان نەبە.


56

قَالَ وَمَن يَقۡنَطُ مِن رَّحۡمَةِ رَبِّهِۦٓ إِلَّا ٱلضَّآلُّونَ

ئیبراهیمی گۆت: ما كی ژ دلۆڤانییا خودێ بێ هیڤی دبیت، ژ بلی ژ ڕێدەركەڤتییان.


57

قَالَ فَمَا خَطۡبُكُمۡ أَيُّهَا ٱلۡمُرۡسَلُونَ

[پشتی ئیبراهیمی زانی ملیاكەتن] گۆت: گەلی هنارتییان هەوە خێرە [هوین بۆ چ هاتینە هنارتن]؟


58

قَالُوٓاْ إِنَّآ أُرۡسِلۡنَآ إِلَىٰ قَوۡمٖ مُّجۡرِمِينَ

گۆتن: ئەم ب ئیزایەكا دژوارڤە، بۆ ملەتەكێ گونەهكار یێت هاتینە هنارتن [كو ملەتێ (لوط)ییە].


59

إِلَّآ ءَالَ لُوطٍ إِنَّا لَمُنَجُّوهُمۡ أَجۡمَعِينَ

ژ بلی مالا (لوط)ی، ب ڕاستی ئەم وان هەمییان دێ ڕزگاركەین.


60

إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ قَدَّرۡنَآ إِنَّهَا لَمِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ

ژنا وی تێ نەبیت، ب ڕاستی مە ئەو یا دانایی، ژ وان ئەوێت د ناڤ ئیزایێدا دمینن.


61

فَلَمَّا جَآءَ ءَالَ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلُونَ

ڤێجا وەختێ ئەو هنارتی، هاتینە دەڤ بنەمالا (لوط)ی.


62

قَالَ إِنَّكُمۡ قَوۡمٞ مُّنكَرُونَ

[(لوط)ی] گۆت: هوین ملەتەكێ بیانی و نەنیاسن.


63

قَالُواْ بَلۡ جِئۡنَٰكَ بِمَا كَانُواْ فِيهِ يَمۡتَرُونَ

گۆتن: [ئەم ب چو تشتێ وەسا نەهاتینە كو تو مە نەنیاسی، ئەم قاسدێت خودێینە] ئەم ب وێ ئیزایێڤە بۆ تە یێت هاتین، یا ملەتێ تە د هاتنا وێدا ب شك.


64

وَأَتَيۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ

و مە ڕاستییا بۆ تە ئینایی [كو ئیزادانا وانە]، و ب ڕاستی ئەم ڕاستیبێژین.


65

فَأَسۡرِ بِأَهۡلِكَ بِقِطۡعٖ مِّنَ ٱلَّيۡلِ وَٱتَّبِعۡ أَدۡبَٰرَهُمۡ وَلَا يَلۡتَفِتۡ مِنكُمۡ أَحَدٞ وَٱمۡضُواْ حَيۡثُ تُؤۡمَرُونَ

ڤێجا د وەختەكێ شەڤێدا، مرۆڤێت خۆ دەربێخە و تو ل دویڤ وان هەڕە [نەكو ئێك ژ وان بمینیت یان ب پاش خۆڤە بزڤڕیت، و د ئیزایا واندا بكەلیت]، و بلا كەس ژ هەوە ب پاش خۆڤە نەزڤڕیت [و بەرێ خۆ نەدەتێ كا چ ب سەرێ وان دئێت]، و هەڕنە وی جهی یێ‌ فەرمانا هەوە پێ هاتییە كرن.


66

وَقَضَيۡنَآ إِلَيۡهِ ذَٰلِكَ ٱلۡأَمۡرَ أَنَّ دَابِرَ هَٰٓؤُلَآءِ مَقۡطُوعٞ مُّصۡبِحِينَ

و مە وەحی بۆ [(لوط)ی] هنارت، كو ئەڤان هەمییان وەختێ سپێدە ب سەر واندا دئێت، دێ ئێنە قوتبڕكرن.


67

وَجَآءَ أَهۡلُ ٱلۡمَدِينَةِ يَسۡتَبۡشِرُونَ

و خەلكێ باژێری هاتن ب كەیفخۆشی مزگینی ددانە ئێك و دو [بۆ كرنا خرابییێ].


68

قَالَ إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ ضَيۡفِي فَلَا تَفۡضَحُونِ

[(لوط)ی] گۆت: ئەڤە مێڤانێت منن، من شەرمزار نەكەن.


69

وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَلَا تُخۡزُونِ

و ژ خودێ بترسن [د دەرهەقا مێڤانێت مندا]، و هەتكا من نەبەن.


70

قَالُوٓاْ أَوَلَمۡ نَنۡهَكَ عَنِ ٱلۡعَٰلَمِينَ

[خەلكێ باژێری] گۆتن: ما مە تو ژ مێڤانكرنا بیانییان نەدابوویییە پاش.


71

قَالَ هَٰٓؤُلَآءِ بَنَاتِيٓ إِن كُنتُمۡ فَٰعِلِينَ

گۆت: ئەڤە ژنێت هەوە كچێت منن، ئەگەر هەوە دڤێت هەڕن نڤینا وان و گڕێ خۆ داڕێژن.


72

لَعَمۡرُكَ إِنَّهُمۡ لَفِي سَكۡرَتِهِمۡ يَعۡمَهُونَ

سویند ب ژییێ‌ تە [سویندە ژ خودێ ب ژییێ‌ پێغەمبەری]، ئەو د پەریشان و گێژن، د گڕێ خۆدا.


73

فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّيۡحَةُ مُشۡرِقِينَ

دگەل ڕۆژهەلاتێ قێڕییەكا ب هێز ئەو هنگاڤتن.


74

فَجَعَلۡنَا عَٰلِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ حِجَارَةٗ مِّن سِجِّيلٍ

ڤێجا مە باژێرێ وان سەروبن كر [و ئەو هێلانە د ناڤدا]، و مە هندەك خڕەبەرێت ئاخا سۆتی ب سەر واندا باراندن.


75

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّلۡمُتَوَسِّمِينَ

و ب ڕاستی ئەڤ ڕویدانێت هەنێ ئایەت و نیشانن بۆ كەسێت هشیار و شارەزا.


76

وَإِنَّهَا لَبِسَبِيلٖ مُّقِيمٍ

و ب ڕاستی [كاڤلێت وان] ل سەر ڕێكان [رێ و ڕێبارێت وان]، هێژ وەكی خۆ یێت مایین.


77

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ

و ب ڕاستی ئەڤە [سەرهاتییا وان، و كا چ ب سەرێ وان هات وەختێ د ڕێكا خودێدا ڕاوەستیایین و مایینە ل سەر سەرڕەقی و خرابییا خۆ] دەرس و نیشانەكە بۆ خودان باوەران.


78

وَإِن كَانَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡأَيۡكَةِ لَظَٰلِمِينَ

خەلكێ وارێ تێر داروبار و تێكڕا [ملەتێ شوعەیبی] د ستەمكار بوون.


79

فَٱنتَقَمۡنَا مِنۡهُمۡ وَإِنَّهُمَا لَبِإِمَامٖ مُّبِينٖ

ڤێجا مە تۆل ل وان ڤەكر، و ب ڕاستی ئەڤ هەردووكە [مەدیەن باژێرێ شوعەیب پێغەمبەر، و سەدووم گوندێ (لوط) پێغەمبەر] كاڤلێت وان ل سەر ڕێكەكا دیارن.


80

وَلَقَدۡ كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡحِجۡرِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

و خەلكێ حیجرێ [گوندێ صالح پێغەمبەر و مالێت (ثمود)، كو دكەڤتە د ناڤبەرا (مەدینە)یێ و تەبووكێدا] پێغەمبەر درەوین دانان.


81

وَءَاتَيۡنَٰهُمۡ ءَايَٰتِنَا فَكَانُواْ عَنۡهَا مُعۡرِضِينَ

و مە موعجیزەیێت خۆ بۆ وان ئینان [ژ وان موعجیزەیا حێشترێ]، ڤێجا پشتا خۆ دانێ و ڕوییێ خۆ ژێ وەرگێڕان [ژ بەر هندێ ژی ئەو حێشتر كوشتن، و بێ ئەمرییا پێغەمبەرێ خۆ كرن].


82

وَكَانُواْ يَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتًا ءَامِنِينَ

و وان خانییێت ئێمن بۆ خۆ د چیایاندا دكۆلان [دا نەهەڕفن و دویری دزیكەر و دژمنان بن، یان ل دویڤ هزركرنا وان دا ژ ئیزایا خودێ د ئێمن بن].


83

فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّيۡحَةُ مُصۡبِحِينَ

ڤێجا د گەل هەلاتنا سپێدەیێ، قێڕییەكا ب هێز ئەو هنگاڤتن [و قوتبڕكرن].


84

فَمَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

و ئەوا وان ب دەست خۆڤە ئینایی [ژ كۆلانا خانییێت ئاسێ د چیایاندا]، ئەو ژ ئیزایا خودێ ڕزگار نەكرن [و مفا نەگەهاندە وان].


85

وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۗ وَإِنَّ ٱلسَّاعَةَ لَأٓتِيَةٞۖ فَٱصۡفَحِ ٱلصَّفۡحَ ٱلۡجَمِيلَ

و مە ئەرد و ئەسمان و هندی د ناڤبەرا واندا، چێ نەكرینە ئەگەر ب هەقییێ نەبیت [ئانكو مە یێت ب دادپەروەری چێكرین، دا هەر ئێك ب كریارا خۆ بێتە جزاكرن]، و ب ڕاستی ڕۆژا قیامەتێ هەر دێ ئێت، ڤێجا تو ل وان ببۆرە، لێبۆرینەكا نەرم و حەلیم.


86

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ ٱلۡخَلَّٰقُ ٱلۡعَلِيمُ

و ب ڕاستی خودایێ تەیە زێدەچێكەر و زێدەزانا.


87

وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ سَبۡعٗا مِّنَ ٱلۡمَثَانِي وَٱلۡقُرۡءَانَ ٱلۡعَظِيمَ

و مە حەفت ئایەتێت هەر دئێنە دوبارەكرن [كو فاتیحەیە]، و قورئانا مەزن یێت دایینە تە.


88

لَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ وَلَا تَحۡزَنۡ عَلَيۡهِمۡ وَٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِلۡمُؤۡمِنِينَ

ڤێجا [هەی موحەممەد] چاڤێ خۆ نەبە وێ خۆشی و نیعمەتا مە دایییە هندەك ژ وان [نەموسلمانان]، و خەمێ ژ وان نەخۆ [كو باوەرییێ ب تە نائینن]، و خۆ بۆ خودان باوەران بشكێنە [خۆ بۆ وان ب ساناهی بێخە].


89

وَقُلۡ إِنِّيٓ أَنَا ٱلنَّذِيرُ ٱلۡمُبِينُ

و بێژە: ب ڕاستی ئەز ئاگەهداركەرەكێ ڕۆنكەرم [ب ئاشكەرایی ئەز دبێژمە هەوە، ژ هەوە ناڤەشێرم، دێ ئیزا ب سەر هەوەدا ئێت].


90

كَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَى ٱلۡمُقۡتَسِمِينَ

هەروەكی مە ب سەر جوهی و فەلەیاندا ئینایییە خوارێ.


91

ٱلَّذِينَ جَعَلُواْ ٱلۡقُرۡءَانَ عِضِينَ

ئەوێت قورئان پارچە پارچە كرین [باوەرییێ ب هندەكێ دئینن، و ژ هندەكێ بێ باوەرن].


92

فَوَرَبِّكَ لَنَسۡـَٔلَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ

ڤێجا ب خودایێ تە كەم، ئەم دێ پسیارێ ژ وان هەمییان كەین [ئێك ئێك].


93

عَمَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

ژ كار و كریارێت وان دكرن.


94

فَٱصۡدَعۡ بِمَا تُؤۡمَرُ وَأَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

ڤێجا ئەوا فەرمانا تە پێ دئێتەكرن ئاشكەرا بكە، و ڕوییێ خۆ ژ موشركان وەرگێڕە، و پویتەی ب وان نەكە.


95

إِنَّا كَفَيۡنَٰكَ ٱلۡمُسۡتَهۡزِءِينَ

ب ڕاستی مە بەلا تڕانەكەران ژ تە ڤەكر [كو پێنج كەس بوون: وەلیدێ كوڕێ موغیرەی و (عاص)ێ كوڕێ وائیلی و ئەسوەدێ كوڕێ (مطلب)ی و ئەسوەدێ كوڕێ (عبد یغوث)ی و (حارث)ێ‌ كوڕێ قەیسی، خودێ ب ئاتافەكێ برن و بەلا وان ژ پێغەمبەری ڤەكر].


96

ٱلَّذِينَ يَجۡعَلُونَ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَۚ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ

ئەوێت پەرستییەكێ دی د گەل خودێ پەرستی ددانن، ڤێجا ئەو دێ زانن [كا دویماهییا وان ل ئاخرەتێ دێ یا چاوا بیت].


97

وَلَقَدۡ نَعۡلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدۡرُكَ بِمَا يَقُولُونَ

و ب ڕاستی ئەم دزانین كو دلێ تە، ب ئەوا ئەو دبێژن، تەنگ دبیت.


98

فَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ وَكُن مِّنَ ٱلسَّٰجِدِينَ

ڤێجا تو ب پەسەندكرنا خودایێ خۆ، خودایێ خۆ ژ كێم و كاسیان پاقژ بكە، و ژ سوجدەبەران بە [ئانكو هەر نەخۆشییەكا بگەهیتە تە، تەسبیحات و زكرێ خودێ و نڤێژ، دێ ل سەر تە سڤك كەن].


99

وَٱعۡبُدۡ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأۡتِيَكَ ٱلۡيَقِينُ

و هەتا دمری [ئانكو هندی یێ ساخی( خودایێ خۆ بپەرێسە.


تەفسیر هاتە کۆپی کرن